Είναι οι Anonymous, και μόλις κήρυξαν πόλεμο σε κάθε αντίπαλο της Wikileaks!

Πρόκειται για την πρώτη «ομαδική συνείδηση» του Internet, ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο και πάντα απρόσωπο «κοπάδι» ανεξάρτητων χρηστών, που περιστασιακά ενώνουν τις δυνάμεις τους για έναν κοινό σκοπό. Είναι οι Anonymous, και μόλις κήρυξαν πόλεμο σε κάθε αντίπαλο της Wikileaks!

Οι Anonymous είναι ένα πραγματικό φαινόμενο του Internet, ένας λαμπρός εκπρόσωπος τόσο της μάζας (και, θεωρητικά, των συμφερόντων) των «απλών χρηστών» - αλλά και «απλών ανθρώπων», αφού οι δράση τους δεν περιορίζεται σε αυστηρά τεχνολογική θεματολογία. Εν συντομία, μπορεί να περιγραφεί ως «μια ομάδα τεχνο-αναρχικών, ανάμεσα στους οποίους και κάποιοι hackers, που έχουν ως αποκλειστικό στόχο να διασκεδάσουν, περιστασιακά… σπέρνοντας τον πανικό και αγνοώντας παντελώς το συνάνθρωπο τους». Για αυτό και ήδη έχουν χαρακτηριστεί από κάποιους ως… «τρομοκρατική οργάνωση»! Και ήδη έχουν «κηρύξει πόλεμο» σε κάθε εταιρεία που είτε δεν δέχτηκε να υποστηρίξει, είτε στράφηκε εναντίων της Wikileaks.

Η πραγματικότητα, βέβαια, απέχει λίγο από αυτή τη σύντομη περιγραφή, και για να είναι κατανοητό το «τι είναι οι Anonymous», «γιατί κάνουν ότι κάνουν» και «γιατί υποστηρίζουν την Wikileaks» πρέπει να ρίξουμε μια σύντομη ματιά στο παρελθόν τους.

"We are legion"

Λέγεται πως πρωτοεμφανίστηκαν κάπου, κάπως, στα ιδιαίτερα δημοφιλή –στο εξωτερικό- forum του 4chan, ενός «ιντερνετικού στεκιού» όπου η λογοκρισία και οι κανόνες είναι… άγνωστες λέξεις. Βασικό χαρακτηριστικό του 4chan (που τυγχάνει Αγγλόφωνη μετάλλαξη του Ασιατικού 2chan) πως, ας πούμε, «δεν είναι και τόσο αυστηρό με τα μέλη του» - ο καθένας μπορεί να αφήσει ένα μήνυμα σε αυτό, δίχως να πρέπει να εγγραφεί, να πιστοποιήσει τα στοιχεία του, να δηλώσει όνομα, χόμπι, ηλικία, προτιμήσεις… Και έτσι, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα σημεία συγκέντρωσης πραγματικά ανώνυμων χρηστών σε όλο το Internet.

Τόσο εξαιτίας αυτής της «ανωνυμίας» του 4chan όσο και της γενικότερης «αίσθησης ανωνυμίας και αυτονομίας» που έχουν οι περισσότεροι χρήστες του Internet, μια ομάδα τυχαίων χρηστών αυτό-ονομάστηκε «Anonymous» και μαζί άρχισαν να… κάνουν πλάκες. Τα μέλη της ήταν άγνωστα, ακόμη και μεταξύ τους. Δεν είχε αρχηγό. Δεν είχε οργανωτή. Η προσέγγιση ήταν ακριβώς η ίδια με έναν τυχαίο περαστικό που περνά έξω από ένα κατάστημα και καλεί τους πελάτες του να τον ακολουθήσουν – κάποιοι μπορεί να τον ακολουθούσαν, άλλοι όχι. Τα πάντα γίνονταν σχεδόν… στην τύχη! Έτσι δημιουργήθηκαν οι «Anonymous», μια απροσδιόριστη και συνεχώς μεταβαλλόμενη ομάδα τυχαίων χρηστών, που συμμετείχαν σε κάποιες «κινήσεις» επειδή απλά «τους άρεσαν ως ιδέες» όταν… άκουσαν για αυτές. Μόνο που δεν είναι όλα τόσο… χαοτικά όσο αρχικά φαίνονται.

Οργανωμένο ψηφιακό χάος

Μπορεί οι Anonymous να είναι μια μάζα από ανώνυμους χρήστες, αλλά το ότι κάποιος «δεν έχει όνομα» και «δεν γνωρίζει ποιος είναι στην πραγματικότητα αυτός που βρίσκεται δίπλα του» δεν σημαίνει πως και όλη η μάζα είναι εντελώς άναρχη, πως κινείται βάσει των νόμων του… χάους! Αντίθετα, οι κινήσεις των Anonymous μπορούν να περιγραφούν περισσότερο ως αυθόρμητες αποφάσεις της στιγμής, που όμως αφορούν μεγάλο κομμάτι του συνόλου τους.
Έστω πως οι Anonymous είναι μια δεδομένη ομάδα από 500 άτομα. Τη μια μέρα, ένας από αυτούς έχει μια ιδέα για μια… φάρσα. Μπορεί 100 από αυτούς να συμφωνήσουν μαζί του πως «είναι μια καλή ιδέα» και να βαλθούν, και οι… 101, μαζί, να την οργανώσουν. Οι υπόλοιποι 399 «της παρέας» δεν θα συμμετάσχουν, απλά διότι δεν τους άρεσε ως ιδέα. Δεν θα εμποδίσουν, όμως, και τους υπόλοιπους, από το να κάνουν τη… φάρσα τους. Εξάλλου, και να ήθελαν, δεν θα μπορούσαν: ο ένας… δεν γνωρίζει τον άλλο!
Σε αυτή τη «στιγμιαία και αυθόρμητη οργάνωση μαζών ανθρώπων» έρχεται να βοηθήσει και το ίδιο το μέσο… μέσω του οποίου «έχουν επαφή»: το Internet, με τα sites, τα forums, το IRC. Τα σχεδόν… τυχαία μέλη κάθε εξίσου… τυχαίας ομάδας που αυτοονομάζεται «Anonymous», θεωρώντας πως «εκφράζει τη μάζα των ανώνυμων χρηστών του Internet», οργανώνουν τη δράση τους μέσω sites, forums, instant messengers, emails και IRC. Δημιουργούν groups για τις «κινήσεις» τους στο Facebook και, γενικά, παρουσιάζουν εκπληκτική –αλλά πάντα… «στιγμιαία»- οργάνωση για ένα group που θα μπορούσε, λόγω της ίδιας της λογικής, της ιδεολογίας, της φύσης και της δομής του, να χαρακτηριστεί ως «αναρχικό».

Από το Internet στον πραγματικό κόσμο

Οι Anonymous έχουν από καιρό ξεφύγει από τα στενά όρια του Internet, από όπου ξεκίνησαν τη δράση τους, ενώ οι κινήσεις τους έχουν αρχίσει να μεταλλάσσονται από τις αρχικές τους «φάρσες» σε πραγματικό ακτιβισμό. Η φράση «we do it for the lulz» μοιάζει άτοπη στον πραγματικό κόσμο, αλλά αποτελεί το αρχικό σύνθημα των Anonymous στο Internet, αφού σημαίνει «το κάνουμε για πλάκα» (με το «lulz» να είναι ο… πληθυντικός του «lol», της συντομογραφίας του «laughing out loud» - «γελάω δυνατά, με την καρδιά μου» που χρησιμοποιείται κατά το chatting). Παραμένει , όμως, κινητήρια δύναμη κάθε δράσης των Anonymous.

Τελευταία κίνηση τους, αυτή από την οποία ξεκίνησε αυτό το θέμα μας: η πρόσφατη… κήρυξη πολέμου (!) προς όποιον εναντιώθηκε στην Wikileaks. Η Wikileaks, στην οποία έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν, είναι ένα site που, για να το θέσουμε απλά, «αποκαλύπτει μυστικά που κάποιοι δεν θα ήθελαν να γνωρίζει ο κόσμος» - μπορεί να μια φωτοτυπία των εσόδων ενός γνωστού δικηγόρου, ή… κλεμμένα έγγραφα του Πενταγώνου! Δεν έχει σημασία, αρκεί να είναι «μυστικά» και η Wikileaks «θα τα βγάλει σε κοινή θέα». Ακριβώς για αυτό θεωρείται ένα από τα λίγα site που χαρακτηρίζονται ως «προστάτες της ελευθερίας λόγου» αλλά και, κατ’ επέκταση, «της ελευθερίας γνώσης». Και αφού και τα δυο αυτά έχουν, πάντα θεωρητικά, άμεση σχέση με «το καλό του πλήθους», θα μπορούσε κανείς να πει πως έχουν σχέση και με… «το καλό των Anonymous» - ή, τουλάχιστον, έτσι το αντιμετωπίζουν οι ίδιοι! Και, ακριβώς για αυτό, αποφάσισαν να στραφούν εναντίων όποιου, με τη σειρά του, στράφηκε εναντίων της Wikileaks – ή, έστω, «δεν την υποστήριξε».

Έτσι, μια υποομάδα «Anonymous», με κάποιες τεχνικές γνώσεις, έχει βαλθεί να «ρίξει» τα sites ορισμένων σημαντικών εταιρειών που «τόλμησαν» να μην υποστηρίξουν την Wikileaks. Ανάμεσα στα ονόματα όσων έχουν αρχίσει να δέχονται επιθέσεις, ως στόχοι της… «επιχείρισης: αντίποινα» («Operation: Payback») συναντούμε, τουλάχιστον για τώρα, τη Visa και τη MasterCard, που ήδη έχουν δεχθεί σφοδρές επιθέσεις DoS (Denial of Service) από τη… μάζα των Anonymous. Επιθέσεις που έφτασαν σε σημείο να «ρίξουν» το site της MasterCard για το μεγαλύτερο κομμάτι της χθεσινής ημέρας, δυσχεραίνοντας τις συναλλαγές μέσω αυτής.

Αξίζει, πάντως, να αναφέρουμε πως οι Anonymous δεν περιορίζονται σε καθαρά «ψηφιακές» κινήσεις: ένας από τους… «αιώνιους εχθρούς» τους είναι οι Scientologists, σε κτήρια των οποίων έχουν οργανώσει… πορείες, καθιστικές διαμαρτυρίες κ.λπ. Μπορεί οι Anonymous να μοιάζουν με «μια τάση του Internet», αλλά όταν «μια τάση», με «digital» αφετηρία, φτάνει στο σημείο να μπορεί όχι μόνο να «ρίξει» sites μέσα σε λίγες ώρες και χωρίς προηγούμενη οργάνωση, αλλά και να οργανώσει πορείες με εκατοντάδες άτομα που κατακλύζουν συγκεκριμένα σημεία του «υλικού» κόσμου, δεν μιλάμε πια για «τάση». Και μάλλον ούτε για «ομάδα». Μιλάμε για την πρώτη… «μαζική ευφυία» που «γεννήθηκε» μέσα στο Internet, παραπέμποντας σε μια πιο ανθρώπινη εκδοχή των… Borg της σειράς Star Trek. Μόνο που, αυτοί, δεν ήταν… ανώνυμοι!