Ανατρέπονται οι προσδοκίες για μια ικανοποιητική έκβαση του ελληνικού δράματος με τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής του Μαρτίου, καθώς η Γερμανία εκβιάζει πλέον ανοικτά, ζητώντας από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε αλλαγή του ελληνικού Συντάγματος, ώστε να ενσωματωθούν σε αυτό οι γερμανικοί κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας. Σε αντίθετη περίπτωση, το Βερολίνο δεν πρόκειται να δεχθεί μείωση του τοκογλυφικού επιτοκίου δανεισμού των 110 δις. ευρώ και η χώρα θα τεθεί σε τροχιά ελεγχόμενης χρεοκοπίας το 2013!
Τη γερμανική στρατηγική ενόψει της Συνόδου Κορυφής αποκάλυψε ο υφυπουργός Οικονομικών, Άσμουσεν, τονίζοντας σε δηλώσεις του από την Νέα Υόρκη, ότι ο μόνος τρόπος για να δεχθεί το Βερολίνο μείωση του επιτοκίου δανεισμού της Ελλάδας και της Ιρλανδίας είναι να παράσχουν οι δύο χώρες συνταγματικές εγγυήσεις δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Σε ερώτηση αν η Γερμανία θέτει όρους για να εγκρίνει τη μείωση επιτοκίων στις δύο χώρες, ώστε να αποφύγουν τη βέβαιη χρεοκοπία από το υψηλό κόστος δανεισμού των «πακέτων διάσωσης», ο Άσμουσεν δήλωσε απερίφραστα: «ναι, υπάρχει σήμερα ένα καθορισμένο περιθώριο επιτοκίου δανεισμού για τα δάνεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Οικονομικής Σταθερότητας και για τα δάνεια προς την Ελλάδα. Μπορούμε να δούμε ενδεχόμενη μείωση, αν και οι δύο χώρες είναι διατεθειμένες να συμφωνήσουν σε ένα είδος συνταγματικά προσδιορισμένου εθνικού πλαισίου δημοσιονομικής πολιτικής».
Η Γερμανία, σύμφωνα με πληροφορίες, επιδιώκει στη Σύνοδο Κορυφής να πετύχει ένα μαξιμαλιστικό στόχο, γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι θα είναι δύσκολο να αποσπάσει συμφωνία των εταίρων. Θα ζητήσει να ενσωματωθούν τα «φρένα χρέους» που έχουν ήδη καθιερωθεί στο γερμανικό Σύνταγμα και στα συντάγματα των άλλων χωρών της ευρωζώνης. Ο γερμανικός κανόνας ορίζει, ότι από το 2016 η κυβέρνηση απαγορεύεται να έχει διαρθρωτικό έλλειμμα μεγαλύτερο από 0,35% του ΑΕΠ, δηλαδή ουσιαστικά δεσμεύει τις κυβερνήσεις σε ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς.
Σε περίπτωση που, όπως αναμένεται, η πρόταση αυτή ξεσηκώσει αντιδράσεις, η Γερμανία έχει διαμορφώσει εκ των προτέρων, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις Ράσμουσεν, ένα «σχέδιο Β» για τη Σύνοδο Κορυφής: θα προτείνει να μειωθεί το spread δανεισμού των χωρών που διασώζονται, από το 3% πάνω από το μέσο κόστος δανεισμού της ευρωζώνης που είναι σήμερα, ακόμη και σε 1%, υπό τον απαράβατο όρο, ότι οι κυβερνήσεις που βρίσκονται σε προγράμματα διάσωσης θα ενσωματώσουν στα εθνικά συντάγματα τα γερμανικά «φρένα χρέους».
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η κυβέρνηση έχει ήδη αρχίσει να προετοιμάζεται για την προοπτική να βρεθεί ενώπιον του γερμανικού εκβιασμού: το επικρατέστερο σενάριο είναι ότι ο Πρωθυπουργός θα αποδεχθεί κατ’ αρχήν τους γερμανικούς όρους, αλλά αμέσως μετά τη Σύνοδο Κορυφής θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, προκειμένου να αποσπάσει νέα εντολή διακυβέρνησης και να συγκαλέσει τη Βουλή για αναθεώρηση του Συντάγματος.
Από την πλευρά τους, στελέχη των ιρλανδικών κομμάτων που αναμένεται να σχηματίσουν τη νέα κυβέρνηση της χώρας, μετά τις εκλογές του Φεβρουαρίου, διαμηνύουν ότι θα προσέλθουν στη Σύνοδο Κορυφής για να ζητήσουν επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου που υπέγραψε η προηγούμενη κυβέρνηση, θέτοντας ευθέως το θέμα μείωσης του επιτοκίου. Είναι πολύ αμφίβολο αν η νέα ιρλανδική κυβέρνηση, σε μια χώρα ιδιαίτερα ευαίσθητη σε θέματα εθνικής κυριαρχίας, θα ενδώσει στις απαιτήσεις των Γερμανών.
Για την Ελλάδα, η επιβολή «φρένων χρέους», σύμφωνα με μελέτη που δημοσιοποίησε το καλοκαίρι η Deutsche Bank, θα σήμαινε ότι η χώρα θα πρέπει να διατηρήσει στο μηδέν τα ελλείμματά της από το 2016 έως το 2042 (!), προκειμένου να επιτύχει το στόχο της μείωσης του χρέους στο 60% του ΑΕΠ. Θα χρειασθούν, δηλαδή, τουλάχιστον 25 χρόνια σκληρής «γερμανικής» λιτότητας, για να εναρμονισθεί η Ελλάδα με τους ευρωπαϊκούς στόχους για το χρέος.
Πάντως, όπως ανέφερε σε δημοσίευμά της η εξειδικευμένη σε ευρωπαϊκά θέματα ιστοσελίδα euractiv.com, ήδη μια «αφανής» επιτροπή τεχνοκρατών και νομικών από υπουργεία Οικονομικών της ευρωζώνης επεξεργάζεται στο παρασκήνιο τους τρόπους υλοποίησης των γερμανικών ιδεών για «φρένα χρέους» στα συντάγματα όλων των χωρών της ευρωζώνης.
Η ομάδα αυτή ονομάζεται ανεπίσημα Taskforce of the Euro Group Working Group, σύμφωνα με το δημοσίευμα. Η ταυτότητα των μελών της ομάδας εργασίας είναι άγνωστη, αν και υπάρχει η εικασία πως αποτελείται από 10 ειδικούς που έχουν γραφεία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πηγές που υπερασπίζονται την ύπαρξη της αναφέρουν πως πρέπει να παραμείνει στο περιθώριο, καθώς η διαδικασία της λήψης αποφάσεων στην Ε.Ε. έχει υποφέρει σημαντικά στο παρελθόν από διαρροές ημιτελών προτάσεων.
Σύμφωνα με τη δημοσίευμα, η επιτροπή ασχολείται αυτήν την περίοδο με το μέγεθος και το πεδίο δράσης του μηχανισμού διάσωσης και οι προτάσεις τους αναμένεται να συζητηθούν στην επόμενη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών. Οι τεχνοκράτες φέρονται να επεξεργάζονται προσχέδιο προτάσεων που θα αποτελεί αντιγραφή του «φρένου» για τα χρέη που θεσπίστηκε στη Γερμανία το 2009. Ουσιαστικά, η επιτροπή εξετάζει τη χορήγηση δανείων με αντάλλαγμα πιο σφιχτούς κανόνες δημοσιονομικής πολιτικής, που θα περιλαμβάνουν ακόμη εναρμόνιση σε επίπεδο ευρωζώνης των καθεστώτων φορολογίας για τις επιχειρήσεις.