Η πολιτισμική πλευρά της επιθυμίας για σεξ. Θρησκευτικές, πολιτικές και κοινωνικές παράμετροι που καθόρισαν τη λίμπιντο. Ο πανσεξουαλισμός, η απαγόρευση, η απελευθέρωση. Οι μαρτυρίες στην τέχνη
«Η επιθυμία για συνουσία είναι η ευφυΐα του γένους» έγραψε ο Σοπενχάουερ. Πώς εξελίχθηκε αυτή η διαδικασία της επιθυμίας; Υπάρχει ιστορία, δηλαδή εξέλιξη στον οργασμό; Αντικειμενικά δεν ήταν πάντα ίδιος;
Η επιθυμία για σεξ αποδείχθηκε πολύ ισχυρή πολιτισμικά, όπως και διαφοροποιημένη για κάθε φύλο. Γυναίκες και άνδρες έχουν τελείως διαφορετικές σεξουαλικές εμπειρίες και διαφορετικούς σεξουαλικούς στόχους. Και ιστορικά είχαν διαφορετικές προσδοκίες για το σεξ, αλλά πάντα και οι άνδρες και οι γυναίκες χρειάζονταν ο ένας κάποιον άλλον για να απολαύσουν τον οργασμό.
Το βιβλίο του δημοσιογράφου Τζόναθαν Μάργκολις δεν θα το έλεγες ούτε επιστημονικό ούτε αμιγώς δημοσιογραφικό. Είναι κάτι ανάμεικτο, μια καταγραφή σημαντικών αλλά και λιγότερο σημαντικών στοιχείων, ερευνών, απόψεων κ.ά. πάνω στην ιστορία του οργασμού. Η αδυναμία του είναι ότι καταγράφει πολλές πηγές αναξιολόγητες, αλλά από την άλλη αυτό είναι και το ελκυστικό στοιχείο του, καθώς περιέχει ενδιαφέρουσες και μερικές φορές ακόμη και κουτσομπολίστικες λεπτομέρειες.
Τα βασικά ερωτήματα που τίθενται είναι τα εξής: Υπάρχει ιστορία του οργασμού; Ο οργασμός στη διάρκεια των αιώνων έχει αλλάξει;
Σύμφωνα με τον συγγραφέα, η ανθρώπινη σεξουαλικότητα από την αρχαία Αθήνα ως τη δεκαετία του 1980 στο Σαν Φρανσίσκο υπόκειται τόσο στις κοινωνικές εξελίξεις όσο και στις ανθρώπινες ορμόνες. Στην ουσία ο οργασμός υπάρχει στα 100.000 χρόνια περίπου που τα ανθρώπινα όντα θεωρούνται πολιτισμένα.
Οσον αφορά την πορεία του οργασμού, είναι γνωστό ότι υπήρχαν κοινωνίες που τον έθεσαν σε περιορισμό και άλλες που τον αναζήτησαν ως κυριαρχικό στοιχείο μιας καλής ζωής. Η Ιστορία έδειξε αυτά τα σκαμπανεβάσματα, στα οποία στέκεται αναλυτικά ο συγγραφέας.
Αλλά και «η Βίβλος», όπως καταγράφει ο συγγραφέας, «αναφέρεται στη σεξουαλικότητα ως θείο δώρο και τη χαρακτηρίζει κεντρικό κόμβο της ανθρώπινης ύπαρξης,συχνά μάλιστα περιγράφει σκηνές χωρίς να διευκρινίζει αν οι συμμέτοχοι είναι παντρεμένοι ή όχι. Υπάρχουν ένα σωρό χωρία που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ερωτικές περιγραφές,όπως η αφήγηση στο βιβλίο της Ρουθ, όπου η Ρουθ ξελογιάζει τον Βοόζ στο δάπεδο του αλωνιού». Ο συγγραφέας αναφέρει ότι πολλοί μελετητές του Κορανίου «υποστηρίζουν ότι ο Μωάμεθ και οι μαθητές του ευνοούσαν τη γυναικεία σεξουαλικότητα και τις σεξουαλικές ηδονές της γυναίκας εντός του γάμου. Συγκεκριμένα, ο Μωάμεθ ενθάρρυνε τους άνδρες να είναι φιλοφρονητικοί στο κρεβάτι:Οταν κάποιος από εσάς κάνει έρωτα στη σύζυγό του, ας μην το κάνει όπως γίνεται στα πουλιά,αντίθετα να αργείτε και να παρατείνετε».
Η γυναικεία περιτομή, καταγεγραμμένη κατά πρώτον από τον έλληνα γεωγράφο Στράβωνα, δεν είναι αποκλειστική παράδοση του Ισλάμ αλλά έθιμο σε πολλές γεωγραφικές περιοχές που ενστερνίστηκε αργότερα το Ισλάμ.
Σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε, κατά τον Μάργκολις, οι αρχαίοι Ελληνες υπήρξαν ο πρώτος πολιτισμός που μεθόδευσε την επιδίωξη της ηδονής. Στην ελληνική γλώσσα απαντάται για πρώτη φορά και η λέξη «οργασμός», που σημαίνει τη σφοδρή και ακατάσχετη φυσιολογική διέγερση. Ισως αυτή η αναζήτηση της ηδονής για την ηδονή να οδήγησε στην πρωτοποριακή άνθηση του ελληνικού θεάτρου, της τέχνης, της κωμωδίας, αλλά και του αθλητισμού και του σεξουαλισμού. Το δικαίωμα στον οργασμό είχαν όχι μόνον οι άνδρες αλλά και οι γυναίκες, και είναι γνωστές οι σκηνές της «Λυσιστράτης» αλλά και οι «Βάκχες», όπου εκφράζεται η σεξουαλική επιθετικότητα των γυναικών, τέτοια που να προκαλεί φόβο στους άνδρες. Αντίθετα με την Αίγυπτο, οι γυναίκες ήταν σεμνότερα ντυμένες αλλά οι άνδρες μονίμως γυμνοί και «ετοιμοπόλεμοι». Στην αρχαία πόλη-κράτος ο έρωτας είχε πολλές εκφάνσεις, όπου ομοφυλοφιλία και παιδεραστία ήταν ένα καθημερινό γεγονός, απόλυτα νόμιμο και κοινωνικά ζητούμενο. Οι γυναίκες-σύζυγοι ήταν περιορισμένες αλλά είχαν κι αυτές τις διαφυγές τους, σύμφωνα με νεότερες έρευνες. Στη Ρώμη πάλι, αν και θεωρείται ότι ήταν η πόλη των ακόλαστων οργίων, εν τούτοις οι Ρωμαίοι προώθησαν περισσότερο από τους αρχαίους Ελληνες το ζήτημα του ισότιμου γάμου και της δικαιότερης κατανομής της οργασμικής ηδονής μεταξύ των φύλων. Ο Οβίδιος τον 1ο αιώνα μ.Χ. δίνει στην «Ερωτική τέχνη» οδηγίες που σίγουρα θα μπορούσαν να συναγωνιστούν το σημερινό «Cosmopolitan»: «Χρησιμοποιήστε βία.Στις γυναίκες αρέσουν οι βίαιοι άνδρες. Συχνά δείχνουν ότι υποτάσσονται απρόθυμα, ενώ στην πραγματικότητα λαχταρούν να υποταχτούν. Οταν βρείτε το σημείο όπου αρέσει σε μια γυναίκα να την αγγίζουν,μη δειλιάζετε να το αγγίζετε...Θα δείτε τα μάτια της να λάμπουν... Θα βογκήσει και θα ψιθυρίσει γλυκές ανοησίες και θα αναστενάξει με ικανοποίηση... προσέξτε όμως να μην καλπάσετε μπροστά, αφήνοντας τη πίσω. Και φροντίστε να μη φτάσει πρώτη στο τέρμα»!
Η Ανατολή με το 1.700 ετών ινδικό Κάμα Σούτρα, με τις 529 ερωτικές στάσεις, και ο αραβικός Κήπος της Ηδονής του 1500 είναι οι σίγουροι τρόποι εισαγωγής στη σεξουαλική απόλαυση στον κόσμο της Ανατολής. Η αναζήτηση από μέρους των ανδρών μεγαλύτερης ηδονής πέρα από τη «στεγνή» εκσπερμάτιση βρήκε τη λύση στον ταντρισμό, που έχει πατρίδα την Κίνα, 6.000 χρόνια πίσω στο παρελθόν. Το προφητικό βιβλίο της αρχαίας Κίνας Ι Τζιγκ που χρονολογείται από τον 12ο αιώνα π.Χ. περιέχει μια περιγραφή των οργασμικών διαφορών των δύο φύλων βασισμένη στα στοιχεία φωτιά και νερό προσομοιάζει με την ανάλογη αντίληψη αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων 1.000
χρόνια μετά. Ο ταντρισμός (καθυστέρηση της εκσπερμάτισης και διαδοχικοί εσωτερικοί οργασμοί για τον άνδρα) βρήκε την έκφρασή του στο Ταό. Οι οπαδοί του ισχυρίστηκαν ότι ανακάλυψαν έναν τρόπο ώστε οι άνδρες να εκτρέπουν την οργασμική τους ενέργεια προς τα επάνω, μέσω της σπονδυλικής στήλης προς τον εγκέφαλο, και να τον επαναφέρουν πολλές φορές προς τα κάτω, εκσπερματώνοντας τη χρονική στιγμή που επέλεγαν αυτοί. Οι Κινέζοι φρόντιζαν για τον οργασμό της γυναίκας, αν και ως γνήσιοι φαλλοκράτες είχαν θεωρίες που ευνοούσαν τους άνδρες, όπως π.χ. το ιδανικό του να κάνει κάθε άνδρας της μεσαίας τάξης έρωτα με εννέα γυναίκες ταυτόχρονα, αρκεί να φρόντιζε να φτάσουν όλες σε οργασμό.
Στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους η Εκκλησία του Χριστού αποδείχθηκε πιο σκληρή, οι δε απόγονοι του Ιησού κατέστησαν τους ασαφείς νόμους του περί το σεξ σε ασφυκτικούς σιδερένιους κανόνες που επηρέασαν τον τότε γνωστό κόσμο. Ο Απόστολος Παύλος κήρυττε τη σεξουαλική αποχή ως ιδανικό και δεχόταν ως μοναδική παραχώρηση τον γάμο. Ο Τερτυλιανός (2ος αι.)χαρακτήρισε το σεξ πράξη επονείδιστη, ο Αρνόβιος (3ος αι.) ρυπαρή και ταπεινωτική, ο άγιος Αμβρόσιος (4ος αι.) πράξη βέβηλη και ο άγιος Μεθόδιος (9ος αι.) πράξη ανάρμοστη. Την ταφόπλακα έβαλε ο Θωμάς ο Ακινάτης χαρακτηρίζοντας το σεξ «λαγνεία», εκτός αν αφορούσε αποκλειστικά την αναπαραγωγή.
Ο βικτωριανός καθωσπρεπισμός επέβαλε νέες αυστηρές δίαιτες στην ερωτική απόλαυση. Ο γυναικείος οργασμός θεωρήθηκε «ασθένεια» και αποδόθηκε με τον όρο «υστερικός παροξυσμός». Οι γιατροί επιλήφθηκαν του θέματος και οι σύζυγοι χρησιμοποιούσαν τη ράβδο για να συνετίσουν τις γυναίκες και με τον νόμο. Η πορνεία ανθούσε και η παραφιλολογία ανώνυμων έβριθε ωμών ερωτικών φαντασιώσεων. Ο αυνανισμός και ο σεξουαλική σκέψη στη Γαλλία του 18ου αι., όπως έδειξε ο Φουκό, θεωρούνταν κοινωνικό πρόβλημα. Ενας κάποιος βικτωριανισμός επέζησε ως τις μέρες μας στις ΗΠΑ, όπου ακόμη υπάρχουν νόμοι ενάντια στο στοματικό έρωτα σε κάποιες Πολιτείες των ΗΠΑ. Ο διαβόητος αρχηγός του FΒΙ Εντγκαρ Χούβερ έλεγε στα μέσα της δεκαετίας του ΄50: «Μετά λύπης αναφέρω ότι εμείς,στο FΒΙ,αδυνατούμε να δράσουμε σε περιπτώσεις στοματικών σεξουαλικών περιπτύξεων, εκτός αν αυτές παρακωλύουν το διαπολιτιστικό εμπόριο»! Ο 20ός αιώνας σήμανε την επέλαση της σεξουαλικότητας και την απελευθέρωση της ηδονής, όχι χωρίς μάχες. Οι θεωρίες του Φρόιντ, η εφεύρεση του δονητή, ο κινηματογράφος, η λογοτεχνία του Ντ. Χ. Λόρενς («Ο εραστής της λαίδης Τσάτερλι») και άλλοι επιτάχυναν αυτές τις εξελίξεις.
Ενας ζωολόγος, ο Αλφρεντ Κίνσεϊ, ήταν αυτός που πυροδότησε τη σεξουαλική έκρηξη στον 20ό αιώνα με το βιβλίο του «Η σεξουαλική συμπεριφορά του άνδρα» (1948) και τη συνέχειά του «Η σεξουαλική συμπεριφορά στη γυναίκα» (1953). Στις έρευνές του, σε ένα μεγάλο δείγμα 12.000 ατόμων που ερωτήθηκαν εμπεριστατωμένα για τις σεξουαλικές τους ιδιαιτερότητες, έδειξε τα φανερά και τα κρυφά σημεία της ερωτικής συμπεριφοράς των δύο φύλων. Τα μίντια έκαναν πάρτι και χιλιάδες δημοσιεύματα έφεραν στο φως καταπιεσμένα σεξουαλικά ζητήματα, συνήθειες ανομολόγητες ως τότε, αλλά και καταπιεστικές οπισθοδρομικές αντιλήψεις. Αποδείχθηκε ότι ο συνηθισμένος άνθρωπος βρίσκει μόνος του τελικά τι είναι αυτό που τον ικανοποιεί σεξουαλικά. Το αντισυλληπτικό χάπι, το κίνημα των χίπις και η νόμιμη σοφτ πορνογραφία έστησαν το σκηνικό του 20ού αιώνα που χαρακτηρίστηκε από αυτό που εξέφρασε επιγραμματικά ο Χιου Χέφνερ: «Περάσαμε από την τεκνοποιία στην ψυχαγωγία».
Κίνα,Ινδία, Ιαπωνία,Μέση Ανατολή και Κεντρική Αμερική (προτού οι χριστιανικές αξίες επιβληθούν διά της βίας) ήταν τόποι ερωτικής απελευθέρωσης.Ακόμη και στη χριστιανική Ευρώπη πολύς κόσμος χλεύαζε τους άτεγκτους νόμους της επίσημης ηθικής και έβρισκε τρόπους να τους παρακάμψει.Στην Κίνα το αντιπροσωπευτικό πόδι-λωτός της ενήλικης γυναίκας,το οποίο δεν ήταν πάνω από δέκα εκατοστά,ήταν το πιο απόκρυφο σημείο της,ικανό να προσφέρει τη μεγίστη ηδονή στον άνδρα. Το δάχτυλο του μικροσκοπικού αυτού σαν μπουμπούκι άκρου με μια δόση υπερβολής έμοιαζε με μικρός πέος,ενώ η σαρκώδης περιοχή κάτω από τις καμάρες θεωρούνταν και χρησίμευε τόσο ως ζεύγος βοηθητικών κόλπων όσο και ως θηλυκό ανάλογο του πέους. Αντίθετα, στην Ινδία, ερωτική ανταγωνίστρια της Κίνας,αναγνωρίζεται η «ζώνη Grafenberg»,το μετέπειτα περίφημο σημείο G,ως η πλέον ενδεδειγμένη περιοχή για τη γυναικεία εκσπερμάτιση.Η Ιαπωνία δεν πάει πίσω.Πρακτικές ηδονών καταγράφονται στοΠαραμύθι του Γκένζι.