Ταμειακές μηχανές στο παγκάρι

Oι εκπρόσωποι της Εκκλησίας ενίοτε αποδεικνύονται άρπαγες ή πόρνοι. Στα κελιά των φυλακών τα καλογερόπουλα κρατούν το ίσο σε καταδικασμένους αρχιερείς.

Αριθμητικά οι καταδικασθέντες είναι τόσοι ώστε η Ιερά Σύνοδος να ζητεί την ίδρυση Φυλακής Παπαδαριού. Για τούτα μπορούμε να γελάμε και οι πιστοί να οργίζονται. Πλην όμως τα ολισθήματα των ολίγων δεν επαρκούν για να καταδικάσουμε τον κλήρο στο σύνολό του. Οσο και να μιλάμε για σκοταδισμό ή να μας ξινίζει η Θεία Κοινωνία, οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι στην Εκκλησία ο καθημερινός πόνος των καταφρονεμένων απαλύνεται- όχι με τη θεολογική έννοια. Οι ενορίες δίνουν ένα πιάτο φαΐ στους πεινασμένους, χαρίζουν καινούργια ρούχα στους πένητες, φροντίζουν δαρμένες γυναίκες, φιλοξενούν παρατημένα παιδιά. Η Εκκλησία συντηρεί ξενώνες για απόρους, κέντρα πρόνοιας γερόντων, βρεφονηπιακούς σταθμούς, παιδικές κατασκηνώσεις. Βοηθά οικονομικά φοιτητές και άγαμες μητέρες, στηρίζει τοξικομανείς, πληρώνει νοσήλια. Τούτων δοθέντων, δεν μπορεί να φορολογηθεί ωσάν να είναι εμπορική επιχείρηση. Το ΠαΣοΚ προεκλογικά δεσμεύτηκε να φορολογήσει τα έσοδα της Εκκλησίας.

Χθες κατά την πρώτη συνάντηση του Αρχιεπισκόπου και του Πρωθυπουργού συζητήθηκε ακροθιγώς το επίμαχο ζήτημα. Οι ανακοινώσεις τους επικεντρώθηκαν στην κοινωνία δικαίου, το κοινό ενδιαφέρον για τον άνθρωπο. Για τα περαιτέρω θα συγκροτηθούν επιτροπές. Το ερώτημα είναι από πού θα θελήσουν να πιάσουν το νήμα οι επιτροπές: αν το πάνε στην ίδρυση του ελληνικού κράτους, η κοσμική εξουσία θα χάσει το ηθικό πλεονέκτημα. Οι αναγκαστικές απαλλοτριώσεις χιλιάδων στρεμμάτων της εκκλησιαστικής περιουσίας, οι δημεύσεις, η εκποίηση κινητών και ακινήτων που πέρασαν στη δικαιοδοσία του Δημοσίου φτάνουν και περισσεύουν για να ξεπληρωθούν οι φοροαπαλλαγές. Τα οικοπεδάκια που έχουν παραχωρηθεί οικειοθελώς για την ανέγερση νοσοκομείων (ας πούμε στην καρδιά του Κολωνακίου για τον «Ευαγγελισμό») φτάνουν και περισσεύουν για τους μισθούς των ιερέων που πληρώνονται από τη δεκαετία του ΄50. Αυτό προέκυψε από συμφωνία: θα ξετινάξουμε κι άλλες εκκλησιαστικές εκτάσεις και αναλαμβάνουμε τη μισθοδοσία των παπάδων. Ας αποδεχθούμε λοιπόν ότι και για τις δύο πλευρές, την Εκκλησία και το κράτος, η οικονομική σχέση είναι ίσα βάρκα, ίσα νερά.

Είναι ώρα αποφάσεων και σε θεωρητικό επίπεδο το λύνουμε το ζήτημα. Εμπρός στον δρόμο που έδειξε η Γαλλική Επανάσταση. Υποθετικό σενάριο: γίνεται τροποποίηση του Συντάγματος (κάτι που μόνο το ΚΚΕ έχει προτείνει ευθαρσώς) και επιτυγχάνεται πλήρης διαχωρισμός. Η Εκκλησία αρχίζει να πληρώνει τα έξοδά της. Κάθε φορά που ένας θρησκευόμενος γράφει το διαμερισματάκι του υπέρ αγίων, καταβάλλεται φόρος μεταβίβασης.

Στα ενοίκια πέφτει το χαράτσι που αναλογεί σε κάθε πολίτη. Στα παγκάρια μπαίνει ταμειακή μηχανή, μη τυχόν και ξεφύγει ένα ευρώ από τα κεράκια. Μαζεύεται λοιπόν στο τέλος του χρόνου ένα μεγάλο ποσό, δεκάδες εκατομμύρια.

Ανυπολόγιστα. Είμαστε βέβαιοι ότι στα χέρια των υπουργών αυτά τα χρήματα θα αξιοποιηθούν καλύτερα από ό,τι στα χέρια της Αρχιεπισκοπής;

Να το πούμε και αντίστροφα: αν η Εκκλησία ιδρύει ορφανοτροφεία είναι επειδή υπάρχει κενό στην κοινωνία. Οι ψηφισμένοι διαχειριστές του δημοσίου χρήματος υπήρξαν ιστορικά ανίκανοι να εξασφαλίσουν τα βασικά αγαθά μιας κοινωνίας πρόνοιας. Η Εκκλησία με το έργο της υποκαθιστά συστηματικά την πολιτεία. Δεν είναι θέμα χριστιανικής πίστης, Παναγίτσας και εικονισμάτων αλλά ορθολογικής αξιολόγησης ενός οργανισμού πρόνοιας που δραστηριοποιείται σε τομείς όπου σύμπασες οι κυβερνήσεις απέτυχαν.

Είναι χρήσιμα τα παραδείγματα. Η Εκκλησία διαθέτει δωρεάν φαγητό σε 191 ενορίες.

Απλός υπολογισμός: αν σερβίρει περί τα 30 άτομα σε καθεμιά από αυτές, με δεδομένο ότι τα συσσίτια κοστολογούνται με 5 ευρώ το κεφάλι, η ετήσια σούμα υπερβαίνει τα 10 εκατ. ευρώ. Το γεύμα των απόρων είναι ένα πρόγραμμα από μακρύ κατάλογο κοινωνικών παρεμβάσεων. Τα χριστιανικά ιδεώδη δεν επιτρέπουν ανακοινώσεις τέτοιων αριθμών αλλά καλό είναι να έχουμε συναίσθηση της πραγματικότητας. Αν υποθέσουμε ότι με τη φορολόγηση της Εκκλησίας εξασφαλίζονται τεράστια ποσά, η εμπειρία μάς δείχνει ότι κάπου θα φαγωθούν αλλά όχι στο πινάκιο των ασθενεστέρων.