«Δεύτερη» Γη

Αμφιβολίες από τους ευρωπαίους επιστήμονες για την ανακάλυψή της

Πριν από περίπου δύο εβδομάδες, αμερικανοί αστρονόμοι ανακοίνωσαν την ανακάλυψη του πρώτου εξωπλανήτη που μοιάζει πολύ με τη Γη και θα μπορούσε να είναι κατοικήσιμος, μια είδηση που προκάλεσε μεγάλη αίσθηση διεθνώς. Όμως τώρα, σε μια συνάντηση αστρονόμων ειδικών στην αναζήτηση πλανητών εκτός του ηλιακού μας συστήματος, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Τορίνο της Ιταλίας, ευρωπαίοι αστρονόμοι ανέφεραν ότι δεν μπορούν να βρουν κανένα ίχνος για τον συγκεκριμένο εξωπλανήτη, παρόλο που έκαναν προσεκτικές παρατηρήσεις στο ίδιο ηλιακό σύστημα γύρω από το άστρο Gliese 581.


Το συγκεκριμένο άστρο-ήλιος απέχει περίπου 20 έτη φωτός από τη Γη και βρίσκεται στην κατεύθυνση του αστερισμού του Ζυγού. Μια ομάδα συνεργαζόμενων ερευνητικών ινστιτούτων με επικεφαλής το Αστεροσκοπείο της Γενεύης είχε πρώτο ανακαλύψει προ καιρού τέσσερις πλανήτες σε τροχιά γύρω από αυτό το άστρο, μέσω των αδιόρατων βαρυτικών επιδράσεων που οι περιφορές τους έχουν στην τροχιά του μητρικού ήλιου τους. Κανείς από αυτούς τους εξωπλανήτες δεν θεωρήθηκε ότι μοιάζει με τη Γη και μπορεί να φιλοξενεί ζωή.

Όμως στις 29 Σεπτεμβρίου, μια ομάδα αμερικανών ερευνητών υπό τον αστρονόμο Στίβεν Βογκτ του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια - Σάντα Κρουζ ξεσήκωσε διεθνή «θόρυβο», όταν ανακοίνωσε ότι εντόπισε ένα πέμπτο πλανήτη γύρω από το ίδιο άστρο, που ονομάστηκε Gliese 581g. Αυτός ο εξωπλανήτης υπολογίστηκε ότι έχει μάζα σχεδόν τριπλάσια της Γης, δηλαδή αρκετά μεγάλη για να διατηρήσει ατμόσφαιρα και νερό στην επιφάνειά του, άρα θα μπορούσε να φιλοξενεί και ζωή, για αυτό -κάπως πρόωρα- χαρακτηρίστηκε «δεύτερη Γη».

Όμως στη διεθνή συνδιάσκεψη Αστροφυσικής Πλανητικών Συστημάτων του Τορίνο, αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με το Science, ο αστρονόμος Φρανσίσκο Πέπε του αστεροσκοπείου της Γενεύης και οι ελβετοί ερευνητές, που είχαν κάνει την αρχική ανακάλυψη του εξωπλανητικού ηλιακού συστήματος, ανέφεραν ότι, παρά τις προσπάθειές τους, δεν μπόρεσαν να βρουν κανένα ίχνος του πέμπτου «γήινου» πλανήτη στη λεγόμενη «κατοικήσιμη ζώνη», δηλαδή σε απόσταση τέτοια από το άστρο, ώστε η τροχιά του εξωπλανήτη να μην είναι ούτε πολύ κοντά σε αυτό, ούτε πολύ μακριά, όπως συμβαίνει περίπου με τη Γη.

«Δεν βλέπουμε καμία ένδειξη πέμπτου (εξω)πλανήτη, όπως ανακοίνωσαν ο Βογκτ και οι συνεργάτες του», δήλωσαν οι ευρωπαίοι επιστήμονες, αν και παραδέχτηκαν ότι δεν μπορούν να αποδείξουν με βεβαιότητα ότι δεν υπάρχει ο Gliese 581g. Όπως δήλωσε ο Πέπε, «κανείς δεν έχει ακόμα την απαιτούμενη ακρίβεια στις παρατηρήσεις του, για να αποδείξει την απουσία ενός τόσο μικρού εξωπλανήτη».



Οι αμερικανοί αστρονόμοι, προς το παρόν τουλάχιστον, απέφυγαν να σχολιάσουν επισήμως την ευρωπαϊκή «πρόκληση» μέχρι να δουν κάποια επιστημονική δημοσίευση, αν και ένας από αυτούς, ο Πολ Μπάτλερ του Ινστιτούτου Επιστημών Κάρνεγκι, παραδέχτηκε ότι πιθανώς θα χρειαστούν και άλλες παρατηρήσεις για να επιβεβαιωθεί η ύπαρξη του «γήινου» εξωπλανήτη, εκτιμώντας πάντως ότι σε ένα έως δύο χρόνια θα έχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη του Gliese 581g.