Η συνταγή της online «πειρατείας»: ένας υπολογιστής, μια γρήγορη σύνδεση στο Ιnternet και τα κατάλληλα προγράμματα για το «κατέβασμα» τραγουδιών, ταινιών, βιβλίων και άλλων αρχείων
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣταινίες που δεν έχουν ακόμη κυκλοφορήσει στις αίθουσες, εκατομμύρια δίσκοι μουσικής, παιχνίδια για υπολογιστές, βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή και προγράμματα λογισμικού «κυκλοφορούν» στο Διαδίκτυο και διατίθενται σε όλους όσοι τα αναζητούν δωρεάν. Οι «πειρατές» του Διαδικτύουείναι η οικογένεια της διπλανής πόρτας. Πώς μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει μια παράνομη δραστηριότητα στην οποία σχεδόν όλοι επιδίδονται;
Η εξάπλωση των ευρυζωνικών δικτύων, δηλαδή του γρήγορου Ιnternet, και η συμπίεση των ψηφιακών αρχείων, που έκανε τη διακίνησή τους μέσω του Διαδικτύου μια εύκολη υπόθεση, είχαν αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να ανθεί η ιντερνετική «πειρατεία». Με τον όρο αυτόν περιγράφονται όλες οι παράνομες ανταλλαγές και διακινήσεις ψηφιακών αρχείων, όπως π.χ. δίσκοι μουσικής, κινηματογραφικές ταινίες, ψηφιοποιημένα βιβλία, παιχνίδια για υπολογιστές και λογισμικά προγράμματα μέσω του Διαδικτύου.
Οι ζημιές που έχει προκαλέσει η πειρατεία online στη βιομηχανία της μουσικής, του κινηματογράφου, των εκδόσεων και της παραγωγής λογισμικού είναι ανυπολόγιστες, ενώ τα διαφυγόντα κέρδη τους ανέρχονται σε δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Χωρίς αμφιβολία ο κλάδος που έχει πληγεί περισσότερο από την ιντερνετική πειρατεία είναι η μουσική βιομηχανία, εκπρόσωποι της οποίας δηλώνουν ότι η μουσική πειρατεία σημειώνει ρεκόρ. Πολλοί προβλέπουν ότι θα αυξηθεί ακόμη πιο πολύ καθώς όλο και περισσότεροι καταναλωτές αποκτούν πρόσβαση στο Ιnternet και ανακαλύπτουν τα «οφέλη» της διαδικτυακής πειρατείας. Σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Ομοσπονδίας Φωνογραφικής Βιομηχανίας (ΙFΡΙ), το 2008 διακινήθηκαν παράνομα online 40 δισεκατομμύρια μουσικά «αρχεία».
Σε έρευνα που έγινε πριν από λίγο καιρό στη Βρετανία το 43% των ερωτωμένων δήλωσε ότι έχει κατεβάσει παράνομα μουσικό περιεχόμενο στο Διαδίκτυο το 2008, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το 2007 ανερχόταν στο 35%.
Οπως αναφέρθηκε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που οργάνωσαν στις 30 Νοεμβρίου 14 Οργανισμοί Συλλογικής Διαχείρισης Πνευματικών και Συγγενικών Δικαιωμάτων, στη χώρα μας το 2008 «κατέβηκαν» νόμιμα από το Διαδίκτυο 240.000
μουσικά έργα, ενώ τα έργα που διακινήθηκαν παράνομα ανέρχονται στα 155.000.000. Επίσης κάθε χρήστης του Διαδικτύου κατεβάζει παράνομα κατά μέσον όρο 10 μουσικά έργα τον μήνα, ενώ υπολογίζεται ότι σε κάθε νόμιμο κατέβασμα μουσικού έργου αντιστοιχούν 650 παράνομες καταφορτώσεις (downloads) μέσω ιστοσελίδων ανταλλαγής αρχείων «από χρήστη σε χρήστη» (Ρeer 2 Ρeer), forum και πειρατικών sites.
Τα πράγματα δεν είναι καλύτερα για τη βιομηχανία του κινηματογράφου, εκπρόσωποι της οποίας αναφέρουν ότι τόσο η πειρατεία online όσο και η διακίνηση πειρατικών ταινιών κοστίζουν στη βιομηχανία περισσότερα από 20 δισ. δολάρια τον χρόνο σε διαφυγόντα κέρδη. Οπως τονίζουν, οι αγορές οι οποίες έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η Κίνα, η Ρωσία, η Ινδία και ο Καναδάς.
Χρειάστηκαν μόνο 15 λεπτά από την έναρξη διάθεσης της ψηφιακής έκδοσης του νέου βιβλίου του Νταν Μπράουν Το χαμένο σύμβολο από το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο Αmazon για να αρχίσουν να εμφανίζονται στον παγκόσμιο ιστό τα πρώτα παράνομα αντίτυπά του σε ιστοσελίδες Ρeer 2 Ρeer. Μέσα σε μόλις δύο 24ωρα υπολογίζεται ότι Το χαμένοσύμβολο είχε «κατεβεί» σε περισσότερους από 40.000 υπολογιστές. Η πειρατεία των ηλεκτρονικών βιβλίων λογοτεχνίας είναι φαινόμενο σχετικώς πρόσφατο. Τα βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή υποτίθεται ότι προστατεύονται από DRΜ (digital rights management), λογισμικά που θεωρητικώς εμποδίζουν την παράνομη αντιγραφή. Τα προγράμματα αυτά όμως αποδεικνύονται ανίσχυρα να εμποδίσουν την αντιγραφή και την παράνομη διακίνηση των βιβλίων αφού το «σπάσιμό» τους είναι παιχνιδάκι για τους «ειδικούς».
Εκπρόσωποι των εκδοτών βιβλίων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού αναφέρουν ότι η εξάπλωση της παράνομης διακίνησης ηλεκτρονικών βιβλίων αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο.
«Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορούμε να τα βάλουμε με την τεχνολογία και τις ανάγκες των χρηστών του Διαδικτύου» αναφέρει ο πρόεδρος του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Εργων του Λόγου κ. Αρης Πετρόπουλος και προσθέτει ότι πρέπει να βρεθούν τρόποι ώστε τα έργα του λόγου να είναι διαθέσιμα στο Διαδίκτυο με νόμιμους τρόπους.
Μπορεί οι αριθμοί που δίνονται στη δημοσιότητα να είναι δύσκολο να επιβεβαιωθούν, πάντως ουδείς αμφιβάλλει ότι η έκταση του προβλήματος είναι πολύ μεγάλη, γι΄ αυτό και νομοθέτες σε πολλές χώρες προσπαθούν να θεσπίσουν μέτρα προκειμένου να την αντιμετωπίσουν.
Πριν από λίγο καιρό το γαλλικό κοινοβούλιο ψήφισε σχετικό νομοσχέδιο που τιμωρεί με διακοπή πρόσβασης στο Ιnternet τους χρήστες που έχουν κατεβάσει παράνομα αρχεία από το Διαδίκτυο περισσότερες από τρεις φορές, καθώς και με υψηλά πρόστιμα. Μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου ο γάλλος υπουργός Πολιτισμού Φρεντερίκ Μιτεράνανακοίνωσε ότι υπολογίζεται πως με την έναρξη ισχύος του νόμου θα διακόπτεται η σύνδεση σε περίπου 1.000 χρήστες του Διαδικτύου ημερησίως. Εκτός από τη διακοπή πρόσβασης, οι παραβάτες του νόμου αντιμετωπίζουν και χρηματικά πρόστιμα που μπορεί να φτάνουν και τις 300.000 ευρώ. Οι γονείς των οποίων τα παιδιά κατεβάζουν παράνομα αρχεία από το Ιnternet χωρίς οι ίδιοι να το γνωρίζουν θα πληρώνουν πρόστιμο 3.750 ευρώ. Ανάλογες νομοθετικές ρυθμίσεις σχεδιάζουν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Βρετανία και η Ισπανία.
Τα εθνικά αυτά σχέδια όμως έρχονται σε αντίθεση με την κεντρική κατεύθυνση των Βρυξελλών, όπου πριν από λίγες ημέρες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την αναθεωρημένη οδηγία για τις τηλεπικοινωνίες, σύμφωνα με την οποία η πρόσβαση στο Διαδίκτυο αναγνωρίζεται ως θεμελιώδες δικαίωμα.
Η οδηγία προστατεύει τους χρήστες από την αυθαίρετη διακοπή παροχής υπηρεσιών Ιnternet. Περιορισμοί στην πρόσβαση «μπορούν να ληφθούν μόνο με τον οφειλόμενο σεβασμό στην αρχή του τεκμηρίου αθωότητας και στο δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή» και να είναι το αποτέλεσμα «μιας δίκαιης και αμερόληπτης διαδικασίας» που θα «εγγυάται το δικαίωμα του χρήστη να ακουστεί».
Στη χώρα μας ο υπουργός Πολιτισμού κ. Παύλος Γερουλάνος προανήγγειλε νομοθετική ρύθμιση για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών προϊόντων- τραγουδιών, βίντεο και βιβλίων- μέσω του Διαδικτύου.
«Θεωρούμε υποχρέωσή μας να εξασφαλίσουμε από την πλευρά μας την αποτελεσματικότερη προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας» τόνισε ο κ. Γερουλάνος και κάλεσε τους άμεσα ενδιαφερομένους να συνεργαστούν με τον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας για τη διαμόρφωση της καλύτερης δυνατής νομοθετικής λύσης λαμβάνοντας υπόψη και τις μεθόδους που υιοθέτησαν άλλες χώρες.
Το ζήτημα είναι πως οι πολιτικές σε εθνικό επίπεδο αποδεικνύεται ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν ένα παγκοσμιοποιημένο πρόβλημα. Παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει, οι χρήστες του Διαδικτύου, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, βρίσκουν τρόπο για να ξεπερνούν τα εμπόδια που κατά καιρούς επιβάλλουν οι νομοθετικές ρυθμίσεις, με αποτέλεσμα οι νομοθέτες να βρίσκονται πάντα δύο βήματα πριν από τις τεχνολογικές εξελίξεις.
ΠΟΙΝΙΚΗδίωξη για παράβαση του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας κατ΄ επάγγελμα από κοινού, σε βαθμό κακουργήματος, σε βάρος ενός 32χρονου ιδιωτικού υπαλλήλου και ενός 23χρονου φοιτητή άσκησε την Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου ο αντεισαγγελέας Πλημμελειοδικών Ρόδου κ. Ι. Μητσιόπουλος. Σύμφωνα με τη δικογραφία, οι ανωτέρω φέρονται ως διαχειριστές ιστοσελίδας με την επωνυμία www.greekfun.com, επισκέπτες της οποίας μπορούσαν να«κατεβάζουν» στους υπολογιστές τους μουσικά κομμάτια διαφόρων καλλιτεχνών, ταινίες ελληνικές και ξένες, αλλά και ηλεκτρονικά παιχνίδια γνωστών εταιρειών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για την πρώτη σύλληψη που πραγματοποιείται στη χώρα μας για λειτουργία ανάλογης ιστοσελίδας και έγινε μετά την υποβολή σχετικής μήνυσης από την Εταιρεία Προστασίας Οπτικοακουστικών Εργων (ΕΠΟΕ).
Η εξάπλωση των ευρυζωνικών δικτύων, δηλαδή του γρήγορου Ιnternet, και η συμπίεση των ψηφιακών αρχείων, που έκανε τη διακίνησή τους μέσω του Διαδικτύου μια εύκολη υπόθεση, είχαν αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να ανθεί η ιντερνετική «πειρατεία». Με τον όρο αυτόν περιγράφονται όλες οι παράνομες ανταλλαγές και διακινήσεις ψηφιακών αρχείων, όπως π.χ. δίσκοι μουσικής, κινηματογραφικές ταινίες, ψηφιοποιημένα βιβλία, παιχνίδια για υπολογιστές και λογισμικά προγράμματα μέσω του Διαδικτύου.
Οι ζημιές που έχει προκαλέσει η πειρατεία online στη βιομηχανία της μουσικής, του κινηματογράφου, των εκδόσεων και της παραγωγής λογισμικού είναι ανυπολόγιστες, ενώ τα διαφυγόντα κέρδη τους ανέρχονται σε δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Χωρίς αμφιβολία ο κλάδος που έχει πληγεί περισσότερο από την ιντερνετική πειρατεία είναι η μουσική βιομηχανία, εκπρόσωποι της οποίας δηλώνουν ότι η μουσική πειρατεία σημειώνει ρεκόρ. Πολλοί προβλέπουν ότι θα αυξηθεί ακόμη πιο πολύ καθώς όλο και περισσότεροι καταναλωτές αποκτούν πρόσβαση στο Ιnternet και ανακαλύπτουν τα «οφέλη» της διαδικτυακής πειρατείας. Σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Ομοσπονδίας Φωνογραφικής Βιομηχανίας (ΙFΡΙ), το 2008 διακινήθηκαν παράνομα online 40 δισεκατομμύρια μουσικά «αρχεία».
Σε έρευνα που έγινε πριν από λίγο καιρό στη Βρετανία το 43% των ερωτωμένων δήλωσε ότι έχει κατεβάσει παράνομα μουσικό περιεχόμενο στο Διαδίκτυο το 2008, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το 2007 ανερχόταν στο 35%.
Οπως αναφέρθηκε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που οργάνωσαν στις 30 Νοεμβρίου 14 Οργανισμοί Συλλογικής Διαχείρισης Πνευματικών και Συγγενικών Δικαιωμάτων, στη χώρα μας το 2008 «κατέβηκαν» νόμιμα από το Διαδίκτυο 240.000
μουσικά έργα, ενώ τα έργα που διακινήθηκαν παράνομα ανέρχονται στα 155.000.000. Επίσης κάθε χρήστης του Διαδικτύου κατεβάζει παράνομα κατά μέσον όρο 10 μουσικά έργα τον μήνα, ενώ υπολογίζεται ότι σε κάθε νόμιμο κατέβασμα μουσικού έργου αντιστοιχούν 650 παράνομες καταφορτώσεις (downloads) μέσω ιστοσελίδων ανταλλαγής αρχείων «από χρήστη σε χρήστη» (Ρeer 2 Ρeer), forum και πειρατικών sites.
Τα πράγματα δεν είναι καλύτερα για τη βιομηχανία του κινηματογράφου, εκπρόσωποι της οποίας αναφέρουν ότι τόσο η πειρατεία online όσο και η διακίνηση πειρατικών ταινιών κοστίζουν στη βιομηχανία περισσότερα από 20 δισ. δολάρια τον χρόνο σε διαφυγόντα κέρδη. Οπως τονίζουν, οι αγορές οι οποίες έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η Κίνα, η Ρωσία, η Ινδία και ο Καναδάς.
Χρειάστηκαν μόνο 15 λεπτά από την έναρξη διάθεσης της ψηφιακής έκδοσης του νέου βιβλίου του Νταν Μπράουν Το χαμένο σύμβολο από το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο Αmazon για να αρχίσουν να εμφανίζονται στον παγκόσμιο ιστό τα πρώτα παράνομα αντίτυπά του σε ιστοσελίδες Ρeer 2 Ρeer. Μέσα σε μόλις δύο 24ωρα υπολογίζεται ότι Το χαμένοσύμβολο είχε «κατεβεί» σε περισσότερους από 40.000 υπολογιστές. Η πειρατεία των ηλεκτρονικών βιβλίων λογοτεχνίας είναι φαινόμενο σχετικώς πρόσφατο. Τα βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή υποτίθεται ότι προστατεύονται από DRΜ (digital rights management), λογισμικά που θεωρητικώς εμποδίζουν την παράνομη αντιγραφή. Τα προγράμματα αυτά όμως αποδεικνύονται ανίσχυρα να εμποδίσουν την αντιγραφή και την παράνομη διακίνηση των βιβλίων αφού το «σπάσιμό» τους είναι παιχνιδάκι για τους «ειδικούς».
Εκπρόσωποι των εκδοτών βιβλίων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού αναφέρουν ότι η εξάπλωση της παράνομης διακίνησης ηλεκτρονικών βιβλίων αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο.
«Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορούμε να τα βάλουμε με την τεχνολογία και τις ανάγκες των χρηστών του Διαδικτύου» αναφέρει ο πρόεδρος του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Εργων του Λόγου κ. Αρης Πετρόπουλος και προσθέτει ότι πρέπει να βρεθούν τρόποι ώστε τα έργα του λόγου να είναι διαθέσιμα στο Διαδίκτυο με νόμιμους τρόπους.
Μπορεί οι αριθμοί που δίνονται στη δημοσιότητα να είναι δύσκολο να επιβεβαιωθούν, πάντως ουδείς αμφιβάλλει ότι η έκταση του προβλήματος είναι πολύ μεγάλη, γι΄ αυτό και νομοθέτες σε πολλές χώρες προσπαθούν να θεσπίσουν μέτρα προκειμένου να την αντιμετωπίσουν.
Πριν από λίγο καιρό το γαλλικό κοινοβούλιο ψήφισε σχετικό νομοσχέδιο που τιμωρεί με διακοπή πρόσβασης στο Ιnternet τους χρήστες που έχουν κατεβάσει παράνομα αρχεία από το Διαδίκτυο περισσότερες από τρεις φορές, καθώς και με υψηλά πρόστιμα. Μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου ο γάλλος υπουργός Πολιτισμού Φρεντερίκ Μιτεράνανακοίνωσε ότι υπολογίζεται πως με την έναρξη ισχύος του νόμου θα διακόπτεται η σύνδεση σε περίπου 1.000 χρήστες του Διαδικτύου ημερησίως. Εκτός από τη διακοπή πρόσβασης, οι παραβάτες του νόμου αντιμετωπίζουν και χρηματικά πρόστιμα που μπορεί να φτάνουν και τις 300.000 ευρώ. Οι γονείς των οποίων τα παιδιά κατεβάζουν παράνομα αρχεία από το Ιnternet χωρίς οι ίδιοι να το γνωρίζουν θα πληρώνουν πρόστιμο 3.750 ευρώ. Ανάλογες νομοθετικές ρυθμίσεις σχεδιάζουν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Βρετανία και η Ισπανία.
Τα εθνικά αυτά σχέδια όμως έρχονται σε αντίθεση με την κεντρική κατεύθυνση των Βρυξελλών, όπου πριν από λίγες ημέρες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την αναθεωρημένη οδηγία για τις τηλεπικοινωνίες, σύμφωνα με την οποία η πρόσβαση στο Διαδίκτυο αναγνωρίζεται ως θεμελιώδες δικαίωμα.
Η οδηγία προστατεύει τους χρήστες από την αυθαίρετη διακοπή παροχής υπηρεσιών Ιnternet. Περιορισμοί στην πρόσβαση «μπορούν να ληφθούν μόνο με τον οφειλόμενο σεβασμό στην αρχή του τεκμηρίου αθωότητας και στο δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή» και να είναι το αποτέλεσμα «μιας δίκαιης και αμερόληπτης διαδικασίας» που θα «εγγυάται το δικαίωμα του χρήστη να ακουστεί».
Στη χώρα μας ο υπουργός Πολιτισμού κ. Παύλος Γερουλάνος προανήγγειλε νομοθετική ρύθμιση για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών προϊόντων- τραγουδιών, βίντεο και βιβλίων- μέσω του Διαδικτύου.
«Θεωρούμε υποχρέωσή μας να εξασφαλίσουμε από την πλευρά μας την αποτελεσματικότερη προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας» τόνισε ο κ. Γερουλάνος και κάλεσε τους άμεσα ενδιαφερομένους να συνεργαστούν με τον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας για τη διαμόρφωση της καλύτερης δυνατής νομοθετικής λύσης λαμβάνοντας υπόψη και τις μεθόδους που υιοθέτησαν άλλες χώρες.
Το ζήτημα είναι πως οι πολιτικές σε εθνικό επίπεδο αποδεικνύεται ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν ένα παγκοσμιοποιημένο πρόβλημα. Παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει, οι χρήστες του Διαδικτύου, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, βρίσκουν τρόπο για να ξεπερνούν τα εμπόδια που κατά καιρούς επιβάλλουν οι νομοθετικές ρυθμίσεις, με αποτέλεσμα οι νομοθέτες να βρίσκονται πάντα δύο βήματα πριν από τις τεχνολογικές εξελίξεις.
ΠΟΙΝΙΚΗδίωξη για παράβαση του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας κατ΄ επάγγελμα από κοινού, σε βαθμό κακουργήματος, σε βάρος ενός 32χρονου ιδιωτικού υπαλλήλου και ενός 23χρονου φοιτητή άσκησε την Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου ο αντεισαγγελέας Πλημμελειοδικών Ρόδου κ. Ι. Μητσιόπουλος. Σύμφωνα με τη δικογραφία, οι ανωτέρω φέρονται ως διαχειριστές ιστοσελίδας με την επωνυμία www.greekfun.com, επισκέπτες της οποίας μπορούσαν να«κατεβάζουν» στους υπολογιστές τους μουσικά κομμάτια διαφόρων καλλιτεχνών, ταινίες ελληνικές και ξένες, αλλά και ηλεκτρονικά παιχνίδια γνωστών εταιρειών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για την πρώτη σύλληψη που πραγματοποιείται στη χώρα μας για λειτουργία ανάλογης ιστοσελίδας και έγινε μετά την υποβολή σχετικής μήνυσης από την Εταιρεία Προστασίας Οπτικοακουστικών Εργων (ΕΠΟΕ).