Το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο 6,5 χλμ βορειοανατολικά της Σαντορίνης

Δημοσίευση 22 June 2009 από admin

Αλλεπάλληλες μικροδονήσεις, εκλύσεις αερίων και παραμόρφωση του πυθμένα καταγράφουν Έλληνες και Γερμανοί γεωλόγοι στο υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο, το οποίο κρύβεται 6,5 χλμ βορειοανατολικά της Σαντορίνης.

Το Κολούμπο έχει ύψος 470 μέτρα και φτάνει μέχρι τα 17 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο κρατήρας του όμως φαίνεται δυσανάλογα μεγάλος, με διάμετρο ενάμισι χιλιόμετρο.

Όργανα που ποντίστηκαν στο βορειοανατολικό άκρο της Σαντορίνης αποκαλύπτουν ότι η ηφαιστειακή δραστηριότητα στο Κολούμπο δεν σταματά ποτέ, με συνεχείς μικροσεισμούς έως 4 βαθμών της Κλίμακας Ρίχτερ και διαρκή μετατόπιση του πυθμένα γύρω από τον κρατήρα.

«Είναι μια μικρή παραμόρφωση, μερικά χιλιοστά του χιλιοστού, την οποία ανιχνεύσαμε τόσο στις πλαγιές του ηφαιστείου όσο και σε απόσταση 10-15 χλμ περιμετρικά από αυτό» εξηγεί στην εφημερίδα Τα Νέα ο Μάρτιν Χεντς, υποψήφιος διδάκτορας του Ινστιτούτου Γωφυσικής και Σεισμολογίας στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου.

Καθησυχάζει πάντως ότι «δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι αυτό το ηφαίστειο, που εξερράγη τελευταία φορά το 1650, θα ξαναναστατώσει το Αιγαίο στο άμεσο μέλλον».

Γύρω από το Κολούμπο έχουν επίσης ανακαλυφθεί υδροθερμικά φρεάτια, δομές σαν υποβρύχιες καμινάδες, μέσα από τις οποίες αναβλύζουν αέρια, όπως υδρόθειο και διοξείδιο του άνθρακα, με θερμοκρασία 200 βαθμών Κελσίου.

Κάτω από το ηφαίστειο κρύβεται ένας θάλαμος γεμάτος μάγμα, διαμέτρου περίπου 5 χιλιομέτρων. Τα φαινόμενα προκαλούνται από ρευστό διάπυρο υλικό που ανεβαίνει από αυτόν τον μαγματικό θάλαμο, εξηγεί ο Κώστας Παπαζάχος του ΑΠΘ.

Η κατάσταση παραμένει πιο ήσυχη στο γειτονικό ηφαίστειο που βρίσκεται κάτω από την καλντέρα της Σαντορίνης. Δονήσεις στο νησί δεν καταγράφονται και τα υδροθερμικά αέρια που απελευθερώνονται στη θάλασσα έχουν θερμοκρασία μόλις 17 βαθμούς Κελσίου.

Το ηφαιστειακό κέντρο της Σαντορίνης στο οποίο ανήκει το Κολούμπο είναι τμήμα του Ηφαιστειακού Τόξου του Νοτίου Αιγαίου, μαζί με το Σουσάκι, τα Μέθανα, τη Μήλο και τη Νίσυρο.

Το τόξο εμφανίστηκε πριν από περίπου 13 εκατ. χρόνια, όταν το βόρειο τμήμα της αφρικανικής τεκτονικής πλάκας άρχισε να βυθίζεται κάτω από την πλάκα του Αιγαίου.

Η καταγεγραμμένη ηφαιστειακή δραστηριότητα του Κολούμπο ξεκίνησε με σεισμούς το 1649 και ολοκληρώθηκε το 1650, ενώ είχε ονομαστεί από τους ντόπιους “ο καιρός του Κακού”. Κατά την διάρκεια της δραστηριότητας αυτής πέθαναν γύρω στα 70 άτομα και μεγάλος αριθμός οικόσιτων ζώων, κυρίως λόγω των δηλητηριωδών αερίων που εκλύονταν επί μήνες από το ηφαίστειο.