Ο Γιοχάνες Χέλε είχε καταγράψει με τον φακό του για λογαριασμό των Ες Ες τις πιο σκοτεινές σελίδες της Ιστορίας
ΒΕΡΟΛΙΝΟΤον έλεγαν «το ιπτάμενο μάτι» και ήταν από τους σημαντικότερους φωτογράφους, και μάλιστα αεροφωτογράφους, του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ενας ναζιστής ο οποίος κατέγραψε με τον φακό του σκοτεινές σελίδες της Ιστορίας για λογαριασμό των διαβόητων Ες Ες. Ο Γιοχάνες Χέλε όμως παρέμενε άγνωστος επί δεκαετίες και η ταυτότητά του αποκαλύφθηκε μόλις προ ημερών. Σκοτώθηκε στη Νορμανδία, στις 10 Ιουνίου του 1944, τέσσερις ημέρες μετά την απόβαση των συμμαχικών δυνάμεων.
Μερικές «ανώνυμες» φωτογραφίες, οι οποίες ξεχώριζαν για την ποιότητά τους και εμφανίστηκαν στο Διαδίκτυο στις αρχές του Φεβρουαρίου, κέντρισαν την περιέργεια των ειδικών. Εκατοντάδες «ντετέκτιβ»- ιστορικοί, αρχειοθέτες, φωτογράφοι- έψαχναν πυρετωδώς για να λύσουν το αίνιγμα του « ιπτάμενου ματιού », όπως τον αποκαλούσαν επειδή ως πολεμικός ανταποκριτής έκανε πολλές από τις λήψεις του από τα αεροσκάφη της Luftwaffe τύπου Focke Wulf, τα μαχητικά της ναζιστικής αεροπορίας.
Το αίνιγμα λύθηκε όταν ένας αρχειοθέτης του Ινστιτούτου Κοινωνικών Ερευνών στο Αμβούργο είδε τυχαία το πορτρέτο του σε ένα μπλογκ. « Αυτός είναι ίδιος καιαπαράλλακτος ο Χέλε » αναφώνησε, ενθυμούμενος μια έρευνα που είχε κάνει παλαιότερα για τον φωτογράφο. Η περαιτέρω διασταύρωση των στοιχείων επιβεβαίωσε τη διαπίστωσή του.
Ο Χέλε, ο οποίος ήταν μέλος του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος από το 1932, φωτογράφισε τα γεγονότα σε πολλά σημαντικά μέτωπα: πρώτα το 1940 στο Δυτικό, και κατόπιν, διαδοχικά, εκείνα στη Σοβιετική Ενωση, στη Βόρεια Αφρική και τέλος στη Νορμανδία. Τις περισσότερες φωτογραφίες τις είχε τραβήξει από το cockpit του αεροπλάνου, όπου έπαιρνε θέση πίσω από τον πιλότο. Τα κάδρα του, πέρα από ιστορική, έχουν και αισθητική αξία. Π αρ΄ όλα αυτά, οι πιο συγκλονιστικές λήψεις του είναι επίγειες. Και συνδέονται με το έγκλημα του Ολοκαυτώματος. Είναι οι φοβερές φωτογραφίες που τράβηξε την 1η Οκτωβρίου του 1941 στο Μπάμπι Γιαρ της Ουκρανίας, μία ημέρα μετά τη διήμερη εκτέλεση 33.771 εβραίων από το διαβόητο «ειδικό κομάντο 4a» των Ες Ες. Οι εικόνες δείχνουν «βουνά» από ρούχα και προσωπικά αντικείμενα των θυμάτων, που είχαν υποχρεωθεί να απογυμνωθούν προτού εκτελεστούν, άντρες των Ες Ες να «ψαρεύουν» τιμαλφή μέσα σε αυτά, και εργάτες να φυτεύουν δεντράκια επάνω από τους μαζικούς τάφους, έτσι ώστε να εξαφανιστούν τα ίχνη της βαρβαρότητας.
Ο Χέλε απέφυγε να δώσει, άγνωστο γιατί, τις φωτογραφίες αυτές στα «γερμανικά επίκαιρα» ήτοι στην υπηρεσία της ναζιστικής προπαγάνδας. Η χήρα του τις πούλησε αργότερα σε έναν δημοσιογράφο. Ο τελευταίος παρέδωσε το 1963 αντίγραφά τους στην Εισαγγελία της Φραγκφούρτης, από όπου όμως έκαναν σύντομα «φτερά». Τα πρωτότυπα διασώθηκαν και φέρουν τώρα, έστω και αργά, τη «νοερή» υπογραφή του Γιοχάνες Χέλε.
Μερικές «ανώνυμες» φωτογραφίες, οι οποίες ξεχώριζαν για την ποιότητά τους και εμφανίστηκαν στο Διαδίκτυο στις αρχές του Φεβρουαρίου, κέντρισαν την περιέργεια των ειδικών. Εκατοντάδες «ντετέκτιβ»- ιστορικοί, αρχειοθέτες, φωτογράφοι- έψαχναν πυρετωδώς για να λύσουν το αίνιγμα του « ιπτάμενου ματιού », όπως τον αποκαλούσαν επειδή ως πολεμικός ανταποκριτής έκανε πολλές από τις λήψεις του από τα αεροσκάφη της Luftwaffe τύπου Focke Wulf, τα μαχητικά της ναζιστικής αεροπορίας.
Το αίνιγμα λύθηκε όταν ένας αρχειοθέτης του Ινστιτούτου Κοινωνικών Ερευνών στο Αμβούργο είδε τυχαία το πορτρέτο του σε ένα μπλογκ. « Αυτός είναι ίδιος καιαπαράλλακτος ο Χέλε » αναφώνησε, ενθυμούμενος μια έρευνα που είχε κάνει παλαιότερα για τον φωτογράφο. Η περαιτέρω διασταύρωση των στοιχείων επιβεβαίωσε τη διαπίστωσή του.
Ο Χέλε, ο οποίος ήταν μέλος του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος από το 1932, φωτογράφισε τα γεγονότα σε πολλά σημαντικά μέτωπα: πρώτα το 1940 στο Δυτικό, και κατόπιν, διαδοχικά, εκείνα στη Σοβιετική Ενωση, στη Βόρεια Αφρική και τέλος στη Νορμανδία. Τις περισσότερες φωτογραφίες τις είχε τραβήξει από το cockpit του αεροπλάνου, όπου έπαιρνε θέση πίσω από τον πιλότο. Τα κάδρα του, πέρα από ιστορική, έχουν και αισθητική αξία. Π αρ΄ όλα αυτά, οι πιο συγκλονιστικές λήψεις του είναι επίγειες. Και συνδέονται με το έγκλημα του Ολοκαυτώματος. Είναι οι φοβερές φωτογραφίες που τράβηξε την 1η Οκτωβρίου του 1941 στο Μπάμπι Γιαρ της Ουκρανίας, μία ημέρα μετά τη διήμερη εκτέλεση 33.771 εβραίων από το διαβόητο «ειδικό κομάντο 4a» των Ες Ες. Οι εικόνες δείχνουν «βουνά» από ρούχα και προσωπικά αντικείμενα των θυμάτων, που είχαν υποχρεωθεί να απογυμνωθούν προτού εκτελεστούν, άντρες των Ες Ες να «ψαρεύουν» τιμαλφή μέσα σε αυτά, και εργάτες να φυτεύουν δεντράκια επάνω από τους μαζικούς τάφους, έτσι ώστε να εξαφανιστούν τα ίχνη της βαρβαρότητας.
Ο Χέλε απέφυγε να δώσει, άγνωστο γιατί, τις φωτογραφίες αυτές στα «γερμανικά επίκαιρα» ήτοι στην υπηρεσία της ναζιστικής προπαγάνδας. Η χήρα του τις πούλησε αργότερα σε έναν δημοσιογράφο. Ο τελευταίος παρέδωσε το 1963 αντίγραφά τους στην Εισαγγελία της Φραγκφούρτης, από όπου όμως έκαναν σύντομα «φτερά». Τα πρωτότυπα διασώθηκαν και φέρουν τώρα, έστω και αργά, τη «νοερή» υπογραφή του Γιοχάνες Χέλε.
Posts
