Lolitopages

Friday, February 5, 2010

«Μίλησε» με τη σκέψη

Ασθενής σε κατάσταση «φυτού» επικοινώνησε με τους γιατρούς του, οι οποίοι διάβασαν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου του


Γιατροί διάβασαν τη σκέψη 29χρονου ασθενούς σε κατάσταση «φυτού» με χρήση λειτουργικού μαγνητικού τομογράφου. Στη φωτογραφία φαίνεται ότι, όταν ετίθετο ένα συγκεκριμένο ερώτημα που απαιτούσε θετική ή αρνητική απάντηση, ενεργοποιούνταν οι ίδιες ακριβώς περιοχές του εγκεφάλου τόσο σε ένα υγιές άτομο όσο και στον 29χρονο ασθενή
ΛΟΝΔΙΝΟ Ενας άνδρας που βρισκόταν σε κατάσταση «φυτού» επί πέντε χρόνια κατάφερε να επικοινωνήσει με τους γιατρούς του χρησιμοποιώντας μόνο τη σκέψη του. Το μεγάλο αυτό επίτευγμα ανοίγει τον δρόμο της επικοινωνίας για ασθενείς που είναι «εγκλωβισμένοι» μέσα στο σώμα τους εξαιτίας εγκεφαλικών βλαβών.

Ο 29χρονος Βέλγος μπόρεσε να δώσει απάντηση με ένα «ναι» ή ένα «όχι» σε απλές ερωτήσεις όπως «Είναι το όνομα του πατέρα σου Τόμας;» αλλάζοντας τα μοτίβα της εγκεφαλικής δραστηριότητάς του. Οι επιστήμονες ήταν σε θέση να «διαβάσουν» τις απαντήσεις του νεαρού ασθενούς με χρήση τομογραφίας λειτουργικού μαγνητικού συντονισμού (fΜRΙ). Ως εκείνη τη στιγμή ο ασθενής, ο οποίος είχε υποστεί σοβαρό τραυματισμό στον εγκέφαλο έπειτα από αυτοκινητικό ατύχημα το 2003, δεν είχε δώσει σημάδια επαφής με το περιβάλλον του. Αρχικώς βρισκόταν επί δύο έτη σε κώμα, ενώ τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν σε κατάσταση «φυτού», κατά την οποία, σύμφωνα με τους ειδικούς, ο ασθενής ξυπνά από το κώμα αλλά φαίνεται να μην έχει συνείδηση. Τώρα τα εντυπωσιακά αποτελέσματα στον 29χρονο, τα οποία ανήκουν σε ερευνητές του Ιατρικού Ερευνητικού Συμβουλίου της Βρετανίας (ΜRC) και σε βέλγους συναδέλφους τους από το Πανεπιστήμιο της Λιέγης, μαρτυρούν ότι τουλάχιστον ορισμένοι ασθενείς που βρίσκονται σε αυτ΄ην την κατάσταση έχουν την ικανότητα να ακούνε και να καταλαβαίνουν τα άτομα του περίγυρού τους, αλλά και να αποκρίνονται νοητικά με τρόπους που η σύγχρονη τεχνολογία μπορεί να επιτρέψει να γίνουν αντιληπτοί.

Οι επιστήμονες ζήτησαν από τον ασθενή, όπως αναφέρουν στην ιατρική επιθεώρηση «Τhe Νew Εngland Journal of Μedicine», να σκέφτεται ότι παίζει τένις κάθε φορά που ήθελε να δώσει μια καταφατική απάντηση - πρόκειται για μια σκέψη που ενεργοποιεί τις περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με την κίνηση. Του ζήτησαν επίσης κάθε φορά που ήθελε να απαντήσει αρνητικά να σκέφτεται ότι περιπλανιέται από δωμάτιο σε δωμάτιο μέσα στο σπίτι του- η σκέψη αυτή ενεργοποιεί την περιοχή του εγκεφάλου που κυβερνά την αντίληψη του χώρου. Παράλληλα οι ερευνητές διεξήγαγαν fΜRΙ και σε υγιή άτομα ώστε να συγκρίνουν ποιες περιοχές του εγκεφάλου τους ενεργοποιούνταν όταν τους έθεταν τα ίδια ερωτήματα με αυτά που έθεταν τον ασθενή.

Εκπληκτοι οι γιατροί ανακάλυψαν ότι με αυτόν τον τρόπο επικοινωνίας ο ασθενής έδωσε σωστές απαντήσεις σε μια σειρά από ερωτήσεις που αφορούσαν την οικογένειά του. Συγκεκριμένα, απάντησε σωστά σε πέντε ερωτήσεις, ενώ στην έκτη ερώτηση δεν έδωσε καμία απάντηση, γεγονός που σύμφωνα με τους ειδικούς μπορεί να οφείλεται στο ότι αποκοιμήθηκε.

Ενας στους πέντε καταλαβαίνει
Η επιτυχής εξέλιξη σε ό,τι αφορά τον βέλγο ασθενή, του οποίου τα στοιχεία δεν έγιναν γνωστά, δεν αφορά όλα τα άτομα που βρίσκονται σε κατάσταση «φυτού», σύμφωνα με τους επιστήμονες. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκτός από τον 29χρονο μελετήθηκαν άλλοι 22 ασθενείς που βρίσκονταν σε αυτή την κατάσταση και μόνο τέσσερις εξ αυτών φάνηκε ότι μπορούσαν να δημιουργήσουν εγκεφαλικά μοτίβα ικανά να «διαβαστούν» από λειτουργικό μαγνητικό τομογράφο. Πάντως, σύμφωνα με έναν εκ των επικεφαλής της μελέτης, τον δρα Αντριαν Οουεν , υποδιευθυντή του ΜRC, ένας στους πέντε ασθενείς που βρίσκονται σε αυτηήν την κατάσταση είναι πιθανό να διαθέτει πλήρως λειτουργικό εγκέφαλο.

Ο δρ Οουεν σημείωσε επίσης ότι οι λανθασμένες διαγνώσεις σε ό,τι αφορά το αν ένας ασθενής βρίσκεται σε κατάσταση «φυτού» είναι αρκετά συχνές.


Άνθρωπος-φυτό επί πέντε χρόνια «μιλάει» με τις σκέψεις του για πρώτη φορά με τους γιατρούς


Ένας 29χρονος άνδρας που βρισκόταν επί πέντε χρόνια σε κατάσταση «φυτού», μην επικοινωνώντας με το περιβάλλον του, μπόρεσε να «μιλήσει» για πρώτη φορά με τους γιατρούς του χρησιμοποιώντας μόνο τις σκέψεις του. Το επίτευγμα αποτελεί ορόσημο στην ιστορία της ιατρικής και ανοίγει νέους δρόμους στη φροντίδα των ασθενών που βρίσκονται σε πολύχρονη κατάσταση ασυνειδησίας.

Βρετανοί και βέλγοι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια συσκευή απεικόνισης του εγκεφάλου σε πραγματικό χρόνο (μαγνητική τομογραφία λειτουργικού συντονισμού - fMRI) και έδειξαν ότι ο βέλγος ασθενής, ο οποίος είχε υποστεί σοβαρό τραύμα στο κρανίο σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 2003, μπορούσε να σκέφτεται απαντήσεις του τύπου «ναι» και «όχι» σε ερωτήσεις που του έκαναν οι γιατροί (όπως π.χ. «είναι Τόμας το όνομα του πατέρα σου;»), αλλάζοντας με τη θέλησή του την εγκεφαλική δραστηριότητά του.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, το αποτέλεσμα της ανωτέρω έρευνας δείχνει ότι πρέπει να επαναξιολογηθούν πολλές περιπτώσεις ασθενών σε κατάσταση «φυτού» (που μοιάζει με το κώμα, αλλά δεν είναι ίδια, καθώς στη «φυτική» κατάσταση οι ασθενείς είναι ξύπνιοι, αλλά δεν έχουν επίγνωση λόγω σοβαρής εγκεφαλικής βλάβης) και να αλλάξει έτσι στο μέλλον ο τρόπος ιατρικής φροντίδας τους.

Οι ερευνητές δήλωσαν έκπληκτοι από τη δυνατότητα «επικοινωνίας» με τον ασθενή. «Μπορούσε να απαντήσει σωστά στις ερωτήσεις που του κάναμε, αλλάζοντας απλώς τις σκέψεις του», δήλωσε ο υπεύθυνος νευροεπιστήμων Άντριαν Όουεν του Συμβουλίου Ιατρικής Έρευνας του Κέιμπριτζ της Βρετανίας. «Όχι μόνο η έρευνά μας έδειξε ότι ο ασθενής δεν ήταν σε κατάσταση φυτού, αλλά, το σημαντικότερο, για πρώτη φορά μέσα σε πέντε χρόνια, βρήκε έναν τρόπο να επικοινωνήσει τις σκέψεις του στον έξω κόσμο».

Η έρευνα, που κράτησε τρία χρόνια, δημοσιεύτηκε στο έγκυρο ιατρικό περιοδικό «New England Journal of Medicine», σύμφωνα με το Γαλλικό πρακτορεία, το Ρόιτερ και το BBC. Οι επιστήμονες μελέτησαν συνολικά 54 περιπτώσεις ασθενών που είχαν χαρακτηριστεί «φυτά» και διαπίστωσαν μέσω της τομογραφίας fMRI ότι τρεις από αυτούς έδιναν σημάδια επίγνωσης (ο ένας ήταν ο 29χρονος, ο μόνος που τελικά μπόρεσε να επικοινωνήσει με τους γιατρούς με «ναι» και «όχι»).

Ήταν η πρώτη φορά που η μαγνητική τομογραφία λειτουργικού συντονισμού δοκιμάστηκε σε ασθενείς που δεν μπορούν να μιλήσουν και να κινηθούν. Προς το παρόν πάντως, η μέθοδος δεν είναι έτοιμη για χρήση της σε νοσοκομεία.

Στο μέλλον, οι επιστήμονες ελπίζουν ότι θα βελτιώσουν την τεχνική, ώστε, πέρα από τα απλά «ναι» και «όχι», μερικοί τουλάχιστον από τους ασθενείς «φυτά» να μπορούν να εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους και να αποκτούν έναν υποτυπώδη έλεγχο στο περιβάλλον τους, αυξάνοντας, έστω και οριακά, την ποιότητα ζωής τους, σύμφωνα με τον δρα Steven Laureys του πανεπιστημίου της Λιέγης, ο οποίος ήταν επικεφαλής της βελγικής ερευνητικής ομάδας. Όπως είπε ο ίδιος, «τώρα πρέπει να κάτσουμε με τη διε-επιστημονική ιατρική κοινότητα και με νομικούς ειδικούς για να δούμε τι πρόκειται να κάνουμε από εδώ και πέρα».

Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία στη διεύθυνση: http://content.nejm.org/cgi/content/full/NEJMoa0905370